"પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટનો નિર્ણય: બીજા લગ્ન માટે સેવામાંથી બરતરફ કરાયેલા મુસ્લિમ એરફોર્સ અધિકારીને રાહત".

પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટે બીજા લગ્ન માટે સેવામાંથી બરતરફ કરાયેલ મુસ્લિમ એરફોર્સ અધિકારીને રાહત આપી.

એક અરજીનો નિકાલ કરતાં પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટે :

ભારતીય વાયુસેના (IAF) અધિકારીની બરતરફીના આદેશને રદ કર્યો છે.જેમણે મુસ્લિમ પર્સનલ લો હેઠળ બીજા લગ્ન કર્યા હતા, કારણ કે તેણે દેશભક્ત સૈનિક તરીકે દોષરહિત સેવા આપી હતી. તેની બરતરફી આજીવિકાના અધિકારનું ઉલ્લંઘન હશે.

આ ટિપ્પણીઓ મુસ્લિમ એરફોર્સ અધિકારીની અરજી પર સુનાવણી કરતી વખતે કરવામાં આવી હતી.

કેસ ની હકીકત એવી હતી કે : 

IAF અધિકારીને બરતરફ એટલે માટે કરવામાં આવ્યો હતો કારણ કે દૂસરી શાદી કરવા માટે ઉપલા અધિકારીઓની પરવાનગી લેવામાં આવી ન હતી. કોર્ટ કહ્યું કે દૂસરી શાદી મુસ્લીમ કાયદા મુજબ વૈદ્ય છે.અને આ શાદી કરતા પહેલા તેની પહલી પત્ની ની સંમતિ લેવામાં આવી હતી.

જસ્ટિસ સુરેશ ઠાકુર અને જસ્ટિસ સુદીપ્તિ શર્માની ડિવિઝન બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે,

હાલના અરજદાર તેના સમગ્ર પરિવારનો એકમાત્ર કમાનાર છે, જે અરજદાર અને તેના આશ્રિતોના આજીવિકાના અધિકાર પર ગંભીર પ્રતિકૂળ અસર કરશે."

કોર્ટે કહ્યું કે અરજદાર અને તેના પરિવારના સભ્યોને આજીવિકાના કોઈપણ સ્ત્રોતથી વંચિત રાખવું એ બંધારણની કલમ 21 નું ઉલ્લંઘન હશે.બેન્ચે એ પણ અવલોકન કર્યું કે અધિકારીએ ભારતીય વાયુસેનામાં સેવા આપી છે. એક દેશભક્ત સૈનિક તરીકે તેમનો અવિશ્વસનીય રેકોર્ડ છે.

• અરજદારના જણાવ્યા મુજબ, તેણે બીજા લગ્ન કર્યા હોવાની હકીકત જાહેર કરી હતી, જેના પરિણામે તેની સામે કોર્ટ ઓફ ઈન્કવાયરી થઈ હતી.
• જેના અનુસંધાને કારણ બતાવો નોટિસ ફટકારવામાં આવી હતી. તેના જવાબમાં, અરજદારે 23 જૂન 2014 ના રોજ પોતાનો જવાબ રજૂ કર્યો, 

જેમાં તેણે પરવાનગી વિના બહુપત્નીત્વમાં લગ્ન કર્યા હોવાની હકીકતનો વિવાદ કર્યો ન હતો,પરંતુ તેના બદલે રજૂઆત કરી હતી કે તેનો ધર્મ ચાર માન્ય લગ્નની પરવાનગી આપે છે જો તે તમામ જીવનસાથીઓને સમાન રીતે જાળવી શકે અને તેમને સમાન અધિકારો આપવા સક્ષમ હોય.

અધિકારીએ એરફોર્સ માટેના નિયમોની અજ્ઞાનતાનો પણ દાવો કર્યો હતો. જો કે, તપાસ હાથ ધર્યા પછી, તેમને સેવામાંથી બરતરફ કરવામાં આવ્યા હતા.

રજૂઆતો સાંભળ્યા પછી, કોર્ટે કહ્યું કે, અરજી 2021 માં દાખલ કરવામાં આવી હોવા છતાં, ન્યાયની આગળ વધારવા માટેની મર્યાદાનો અવરોધ અરજીનો નિર્ણય લેવાની પ્રક્રિયામાં અવરોધ બની શકે નહીં.

તેણે એ પણ નોંધ્યું હતું કે અધિકારીની બરતરફીનો આદેશ "કઠોર, કથિત રૂપે આચરવામાં આવેલા દુષ્કર્મથી અપ્રમાણસર" હતો.

અદાલતે આગળ કહ્યું કે:

મુસ્લિમ કાયદા હેઠળ બીજા લગ્ન માન્ય છે. પ્રથમ પત્નીએ તેના પતિના બીજા લગ્ન અંગે ફરિયાદ કરી ન હતી,જેનો અર્થ છે કે તેણીએ સંમતિ આપી હતી અને બીજી પત્ની સાથે રહેવા માટે તૈયાર હતી.

ડિવિઝન બેંચ માટે બોલતા જસ્ટિસ ઠાકુરે હાઇલાઇટ કર્યું હતું કે નિયમો અનુસાર, કમાન્ડિંગ ઓફિસરે કેસની ભલામણ સાથે રિપોર્ટ કરવો પડશે કે શું કાર્યવાહી કરવી જોઈએ કે નહીં અને કારણો પણ આપવા જોઈએ. જો કે, હાલના કેસમાં તેનું પાલન કરવામાં આવ્યું ન હતું.

કોર્ટે કહ્યું કે,

"જો કે, આ અધિકારને સ્થગિત રાખવામાં આવ્યો હતો. તેનાથી વિપરિત, વર્તમાન અરજદારને સેવામાંથી બરતરફીની અત્યંત કડક સજા આપવામાં આવી હતી."

ઉપરોક્ત બાબતોને ધ્યાને લઈ કોર્ટે અરજી મંજૂર કરી અને બરતરફીનો હુકમ રદ કર્યો.

કેસનું શીર્ષક- XXX વિ UOI અને અન્ય.